زمینه و هدف: فرزند خواندگی موضوعی است که در بین جوامع و تمدن های مختلف تاریخی سابقه طولانی دارد. پذیرش فرزند بر روابط همسران با یکدیگر تاثیر می گذارد. شناخت تجارب خانواده های دارای فرزند خوانده، به پرستار در جهت دستیابی به شناخت عمیقی از وضعیت خانوادگی روابط فردی و اجتماعی این افراد کمک خواهد نمود.مواد و روش ها: این مطالعه، یک مطالعه کیفی است که در آن از روش پدیده شناسی توصیفی استفاده گردید. نمونه گیری به روش مبتنی بر هدف انجام شد. جامعه پژوهش شامل پانزده خانواده شهرکردی دارای فرزند خوانده بود و اطلاعات از طریق مصاحبه های ضبط شده جمع آوری گردید و به روش  Colaizziمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: پس از تجزیه و تحلیل 160 کد استخراج گردید. کدهای استخراج شده در 9 مفهوم کلی شامل پذیرش نقش والدی، ابزارهای تطابقی، تعاملات با اطرافیان، ویژگی های کودک، تغییرات روانی، روابط خانواده، تغییرات در زندگی، پذیرش کودک و ارتباطات با کودک طبقه بندی شد.نتیجه گیری: یافته های مطالعه نشان داد که تغییرات روانی از اهم تجربیات این خانواده ها می باشد. فرزند خواندگی علاوه بر فوایدی که برای فرزند خوانده دارد، برای استحکام بخشی به اساس خانواده نیز نقش و فواید چشمگیری دارد و پرستاران لازم است در طراحی مداخلات روان پرستاری جهت رفع مشکلات آن ها توجه لازم را مبذول دارند.

اهداف: عملکرد نظام خانواده بر وضعیت بهداشت روانی اعضای آن موثر است و وجود فرزند معلول، اغلب ضایعات و اثرات جبران ناپذیری بر وضعیت خانواده وارد می کند. بر این اساس هدف از این تحقیق، بررسی مشکلات خانواده های دارای فرزند معلول و تاثیر غیرمستقیم آن بر عملکرد شغلی آنها بود.روش ها: این پژوهش توصیفی-تحلیلی در سال 1388 انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل خانواده ای کارکنان سپاه دارای فرزند معلول ساکن شهر تهران بود. تعداد 200 نفر در دو گروه خانواده های کارکنان دارای فرزند معلول و خانواده های فاقد فرزند معلول به عنوان گروه شاهد مورد مطالعه قرار گرفتند. این افراد به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه عملکرد خانواده، مقیاس سازگاری بل و پرسش نامه محقق ساخته بود. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از شاخص های آمار توصیفی و آزمون T مستقل و نرم افزار SPSS 15  استفاده شد.یافته ها: از نظر عملکرد درون خانواده، تفاوت میان گروه خانواده های دارای فرزند معلول با گروه شاهد معنی دار(p<0.01)  و به بیان دیگر عملکرد خانواده در گروه شاهد بهتر از گروه دارای فرزندان معلول بود. از نظر وضعیت سازگاری، بین دو گروه در نمره کل و مقیاس های فرعی تفاوت معنی داری وجود داشت.نتیجه گیری: خانواده های دارای فرزند معلول از نظر عملکردی و سازگاری نسبت به خانواده های فاقد فرزند معلول دچار ضعف و نارسایی هستند، بنابراین این خانواده ها به خدمات آموزشی، مشاوره ای و حمایت های روانی و مالی نیاز دارند.

خانواده مسلمان ایرانی در شرایط کنونی با مسائل اجتماعی متعددی روبرو است که به زعم این مقاله ناشی از فاصله گرفتن از نسخه بومی، ملی و دینی خانواده، می باشد. براین اساس هدف این پژوهش فهم و کشف الگوی سازمان اجتماعی خانواده در آموزه های قرآنی است که از طریق پاسخگویی به دو سوال زیر میسر می شود. در سازمان اجتماعی خانواده اهداف ، ارکان و کارکردهای خانواده کدامند و نظام اجتماعی خانواده چگونه سامان دهی شده است؟ روش تحقیق، کیفی و ترکیبی از سه رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی، تحلیل محتوا کیفی، روش داده بنیاد و است.یافته های نشان می دهد، مهمترین اهداف و کارکردهای تاسیس خانواده عبارتنداز: حصول آرامش به عنوان هدفی بسترساز و در عین حال مسقل، اجتماعی کردن دین، جامعه پذیر کردن فرزندان، سلامت اجتماعی و فرزندآوری. همچنین یافته ها نشان می دهند، صورتبندی نقشی در خانواده به گونه ای تنظیم شده که نقش های نرم، عاطفی و محوری در تحقق اهداف خانواده، مربوط به موقعیت های زنانه و نقش های سخت، رسمی و ابزاری، مربوط به موقعیت های مردانه است. مهمترین نقش فرزندان احسان به والدین و مهمترین نقش نظام خویشاوندی ، حمایت اجتماعی از خانواده است. نتیجه اینکه ترکیب نقشهای زنانه و مردانه در خانواده رابطه اجتماعی دوستانه، محبت آمیز و مبتنی برایثار، آرامش، اطمینان و اعتماد را در خانواده و جامعه تولید و باز تولید می کند.

هدف این پژوهش اعتباریابی نسخه تجدیدنظر شده مقیاس زمینه یابی نیازهای خانواده (R-FNS) برای خانواده های با فرزند دارای نیازهای ویژه انجام شد. روش پژوهش بررسی توصیفی - پیمایشی از نوع ساخت و اعتبارسنجی یک ابزار بود. نمونه پژوهش شامل 100 خانواده با فرزند دارای نیازهای ویژه از مدارس آموزش و پرورش استثنایی بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس در سال تحصیلی 89-1388 انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل، مقیاس تجدیدنظر شده زمینه یابی نیازهای خانواده (R-FNS) (بیلی و سیمنوسون، 1995)، مقیاس نیازهای خانواده برای خانواده های ایرانی (نصیری و سامانی، 1387) بو د. همسانی درونی مقیاس تجدیدنظرشده زمینه یابی نیازهای خانواده (R-FNS) نشان داد تمام 35 سوال برای گروه مادران (0.86) و برای گروه پدران (0.81) همبستگی بالایی با کل نمره داشت. محاسبه ضریب آزمون بازآزمون به فاصله سه ماه مطلوب و بالا بود (P<0.001). نتایج آزمون کولموگروف - اسمیرنف نشان داد، تمامی متغیرهای پژوهش از توزیع بهنجار برخوردارند. محاسبه روایی محتوایی مقیاس، بر اساس ضرایب توافق کندال، برای مولفه ها و نمره کل از نظر آماری معنادار بود (P<0.001). نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری مانوا نشان داد بین دو گروه مادران و پدران در مولفه های اطلاعات، حمایت اجتماعی و خانوادگی، مالی، تبیین یا توضیح به دیگران و مراقبت از فرزند تفاوت معناداری وجود دارد (P<0.001). همبستگی های معنی دار بین مولفه ها و نمره کل مقیاس R-FNS با مقیاس IFSN مطلوب بود و روایی مقیاس را تایید کرد. یافته های پژوهش نشان داد، نسخه فارسی R-FNS در اندازه گیری نیازهای خانواده های با فرزند دارای نیازهای ویژه از خصوصیات روان سنجی قابل قبولی برخوردار است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر آموزش روانی خانواده (مدل اتکینسون و کویا) بر سلامت عمومی خانواده های دارای فرزند مبتلا به اسکیزوفرنیا بود. بدین منظور، در یک طرح نیمه آزمایشی 22 نفر از والدینی که فرزندان آنها با تشخیص اسکیزوفرنیا تحت درمان و توانبخشی قرار داشتند، به صورت در دسترس انتخاب و با پرسشنامه GHQ-28 مورد آزمون قرار گرفتند سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل کاربندی شدند. گروه آزمایشی به مدت 10 جلسه تحت آموزش قرار گرفتند؛ نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش روانی خانواده موجب افزایش سطح سلامت عمومی می شود اما در کاهش علایم جسمانی، افسردگی و افزایش سطح عملکرد اجتماعی تاثیر معناداری ندارد.

مقدمه و اهداف: نحوه ارتباط والدین با کودکان قوی ترین عامل موثر بر الگوهای تعاملی خانواده محسوب می شود. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تاثیر برنامه فرزندپروری مثبت بر کارکرد خانواده والدین دارای کودکان کم توان ذهنی بود. مواد و روش ها: در مطالعه شبه تجربی حاضر، تعداد 30 زوج از والدین دانش آموزان کم توان ذهنی از مدارس استثنایی (پسرانه امید نجات، مختلط بشارت و دخترانه مهرورزان) شهر سمنان با بهره گیری از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری کنترل و آموزش برنامه فرزندپروری مثبت قرار گرفتند. گروه آزمایشی در 8 جلسه آموزشی برنامه فرزندپروری مثبت (هر هفته یک جلسه و هر جلسه یک ساعت و نیم) شرکت کردند، در حالی که به گروه کنترل هیچ آموزشی ارائه نشد. همه آزمودنی ها قبل از آغاز آموزش و پس از آن، پرسش نامه سنجش کارکرد خانواده (FAD) را پر کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس تک متغیره و چندمتغیره استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که آموزش فرزند پروری مثبت بر کارکرد خانواده و مولفه های آن (حل مسئله، ارتباطات، نقش ها، پاسخ-گویی عاطفی، دلبستگی عاطفی و کارکرد عمومی خانواده) موثر بود، اما در شاخص کنترل رفتار اثربخشی مداخله آموزشی وجود نداشت (P>0/05). نتیجه گیری: نتایج نشان داد که آموزش برنامه فرزند پروری مثبت بر کارکرد خانواده دارای فرزند کم توان ذهنی موثر است.